సుప్రీం సోవియట్‌ సెప్టెంబర్ 9, 1991న ‘‘తజికిస్తాన్‌ రిపబ్లిక్‌ యొక్క రాష్ట్ర స్వాతంత్య్రంపై’’ రిజల్యూషన్‌ , ప్రకటనను జారీ చేసింది. ఇది అధికారికంగా తాత్కాలిక అధ్యక్షుడు ఖద్రిద్దీన్‌ అస్లోనోవ్‌ సంతకం చేశారు. సోవియట్‌ యూనియన్‌ విచ్ఛిన్నం తరువాత, తజికిస్తాన్‌ డిసెంబర్‌ 26, 1991న అధికారిక స్వాతంత్య్రం పొందింది.
చరిత్ర : తజికిస్తాన్‌ మధ్య ఆసియాలో భూపరివేష్టిత దేశం, దీనిని అధికారికంగా రిపబ్లిక్‌ ఆఫ్‌ తజికిస్తాన్‌ అని పిలుస్తారు. దుషాన్బే దేశ రాజధాని , అతిపెద్ద నగరం. దీనికి దక్షిణాన ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌, పశ్చిమాన ఉజ్బెకిస్తాన్‌, ఉత్తరాన కిర్గిజిస్తాన్‌ , తూర్పున చైనా సరిహద్దులుగా ఉన్నాయి. ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌ , ఉజ్బెకిస్తాన్‌ విభాగాలు తాజిక్‌ ప్రజల సాంప్రదాయ మాతృభూమిలో కూడా భాగంగా ఉన్నాయి. తజికిస్తాన్‌ ఒకప్పుడు నియోలిథిక్‌, కాంస్య యుగం మహానగరమైన సరాజ్మ్‌తో సహా బహుళ ప్రాచీన సంస్కృతులకు నిలయంగా ఉంది. ఆ తర్వాత బౌద్ధమతం, నెస్టోరియన్‌ క్రైస్తవం, హిందూమతం , ఇస్లాం వంటి అనేక విశ్వాసాలు , సంస్కృతుల రాజ్యాలచే పాలించబడిరది.
అకేమెనిడ్‌ సామ్రాజ్యం, ససానియన్‌ సామ్రాజ్యం, హెఫ్తలైట్‌ సామ్రాజ్యం, సమనిద్‌ సామ్రాజ్యం , మంగోల్‌ సామ్రాజ్యంతో సహా అనేక సామ్రాజ్యాలు, రాజవంశాలు ఈ ప్రాంతాన్ని పరిపాలించాయి. అప్పుడు రష్యన్‌ సామ్రాజ్యం భూభాగాన్ని స్వాధీనం చేసుకుంది. ఆ తర్వాత సోవియట్‌ యూనియన్‌ స్వాధీనం చేసుకుంది. 1929లో పూర్తి స్థాయి సోవియట్‌ రిపబ్లిక్‌గా అవతరించడానికి ముందు సోవియట్‌ యూనియన్‌లో స్వయంప్రతిపత్తి కలిగిన రిపబ్లిక్‌గా ఉన్నప్పుడు ఆదేశ ప్రస్తుత సరిహద్దులు నిర్ధారించారు.
పోలాండ్‌, తజిక్‌ సోవియట్‌ సోషలిస్ట్‌ రిపబ్లిక్‌, ఇతర యుఎస్‌ఎస్‌ఆర్‌లో ప్రారంభమైన తూర్పు ఐరోపాలో తిరుగుబాటును ఎదుర్కొన్నారు. రిపబ్లిక్లు, స్వాతంత్య్రం ప్రకటించాయి. అయితే సోవియట్‌ యూనియన్‌ ఉనికిలో ఉన్నప్పుడే ఈ స్వాతంత్య్రం ప్రకటించబడిరది. అయినప్పటికీ, ఈ ప్రకటన తజికిస్తాన్‌ నిజమైన స్వాతంత్య్రానికి మార్గంలో మొదటి అడుగు.
ఆగష్టు 1991లో అత్యవసర పరిస్థితిపై రాష్ట్ర కమిటీ విఫలమైన తిరుగుబాటు తర్వాత జాతీయ రిపబ్లిక్లు జాతీయ స్వాతంత్య్రాన్ని ప్రకటించే ప్రక్రియను ప్రారంభించాయి. గతంలో దేశాన్ని పాలించిన తజికిస్తాన్‌ కమ్యూనిస్ట్‌ పార్టీ కూడా చట్టబద్ధంగా రద్దు చేయబడిరది. సుప్రీం సోవియట్‌ సెప్టెంబర్ 9, 1991న ‘‘తజికిస్తాన్‌ రిపబ్లిక్‌ యొక్క రాష్ట్ర స్వాతంత్య్రంపై’’ రిజల్యూషన్‌ , ప్రకటనను జారీ చేసింది. ఇది అధికారికంగా తాత్కాలిక అధ్యక్షుడు ఖద్రిద్దీన్‌ అస్లోనోవ్‌ సంతకం చేశారు. సోవియట్‌ యూనియన్‌ విచ్ఛిన్నం తరువాత, తజికిస్తాన్‌ డిసెంబర్‌ 26, 1991న అధికారిక స్వాతంత్య్రం పొందింది.
మరికొన్ని వివరాలు
తజికిస్తాన్‌ అధికారిక నామం రిపబ్లిక్‌ ఆఫ్‌ తజికిస్తాన్‌, పూర్వపు తజిక్‌ సోవియట్‌ సోషలిస్ట్‌ రిపబ్లిక్‌, మధ్య ఆసియాలోని ఒక దేశం. దీనికి ఆఫ్ఘానిస్తాన్‌, చైనా, కిర్గిజ్‌ స్తాన్‌, ఉజ్బెకిస్తాన్లతో సరిహద్దులు ఉన్నాయి. దక్షిణంలో ఉన్న పాకిస్థాన్‌ను వాఖన్‌ కారిడార్‌ వేరు చేస్తుంది. తజికిస్తాన్‌ అంటే తజిక్‌ల మాతృభూమి అని అర్థం. మధ్య ఆసియాలో తజికిస్తాన్‌ పర్వతమయమైన భూబంధిత సార్వభౌమత్వాధికారం కలిగిన దేశం. 2013 గణాంకాలను అనుసరించి జనసంఖ్య 8 మిలియన్లని అంచనా. జసంఖ్యాపరంగా తజకిస్థాన్‌ ప్రపంచదేశాలలో 98 వ స్థానంలో ఉంది. దేశ వైశాల్యం 143100 చ.కి.మీ. వైశాల్యపరంగా తజకిస్థాన్‌ ప్రపంచదేశాలలో 96వ స్థానంలో ఉంది. తజకిస్థాన్‌ సంప్రదాయంగా తజిక్‌ ప్రజలకు స్థానిక ప్రదేశంగా ఉంది. ప్రస్తుతం దేశంలో తజకిస్థాన్‌, ఆఫ్ఘనిస్తాన్‌, ఉజ్బెకిస్థాన్‌ ప్రజలు నివసిస్తున్నారు. ప్రస్తుత తజకిస్థాన్‌ ప్రాంతంలో పూర్వం పలు ఆసియన్‌ సంప్రదాయాలకు నిలయంగా ఉంది. తర్జం నగరంలో నియోలిథిక్‌, కాంశ్యయుగం కాలంనాటి ప్రజలు నివసించారు. తరువాత తజకిస్థాన్‌ పలు మతాలకు, సంస్కృతులకు చెందిన పాలకులు ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించారు. బక్ట్రియా- మర్గియానా, అండ్రొనొవొ సంస్కృతి, బుద్ధిజం, నెస్టోరియన్‌ క్రిస్టియానిటీ, జరొయాస్ట్రియనిజం, మనిచీయిజం మొదలైన పలు సంస్కృతులకు చెందిన పాలకులు ఈ ప్రాంతాన్ని పాలించారు. ఈ ప్రాంతం పలు సామ్రాజ్యాలలో భాగమై పలు రాజవంశాల పాలనలో ఉంది.
కరెన్సీ తజికిస్తాని సొమొని, అధికారిక భాషలు తజికి, రష్యన్‌
అధ్యక్షుడు: ఎమొమొలి రహిమాన్‌, ప్రధానమంత్రి: కోఖిర్‌ రసూయిజోడా
ప్రభుత్వం: యునిటెరి స్టేట్‌ , ప్రెసిడెన్సియల్‌ సిస్టమ్‌, సెమీప్రెసిడెన్సిల్‌ సిస్టమ్‌
జనాభా 2022 లెక్కల ప్రకారం : 99,5000
కామెంట్‌లు లేవు:
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి