ప్రతి సంవత్సరం సెప్టెంబర్ 10న జరుపుకునే ప్రపంచ ఆత్మహత్య నివారణ దినోత్సవాన్ని ఇంటర్నేషనల్‌ అసోసియేషన్‌ ఫర్‌ సూసైడ్‌ ప్రివెన్షన్‌ (IASP) నిర్వహిస్తుంది. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) ఆమోదించింది. ఈ కార్యక్రమం సమస్యపై దృష్టి సారిస్తుంది, కళంకాన్ని తగ్గిస్తుంది , సంస్థలు, ప్రభుత్వం ప్రజలలో అవగాహన పెంచుతుంది, ఆత్మహత్యలను నివారించవచ్చని ఏకవచన సందేశాన్ని ఇస్తుంది.
WSPD 2024-2026 యొక్క థీమ్‌, ‘‘కథనాన్ని మార్చండి,’’ కళంకం వంటి అడ్డంకులను విచ్ఛిన్నం చేయడం, అవగాహన పెంచడం , ఆత్మహత్యలను నిరోధించడానికి అవగాహన , మద్దతు సంస్కృతిని సృష్టించడం లక్ష్యంగా పెట్టుకుంది. ఆత్మహత్యల కథనాన్ని మార్చడంలో ప్రతి ఒక్కరూ, వ్యక్తులు, సంఘాలు, సంస్థలు , ప్రభుత్వాలు ముఖ్యమైన పాత్ర పోషించాలి.
భారతదేశంలో ఆత్మహత్యల నివారణ , జోక్య ప్రయత్నాలు ప్రారంభ దశలో ఉన్నాయి. ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ (WHO) ప్రకారం, భారతదేశంలో ఆత్మహత్య అనేది తీవ్రమైన ప్రజారోగ్య సమస్య.అయితే సాక్ష్యాధారాల ఆధారంగా సకాలంలో జోక్యం చేసుకోవడం ద్వారా దీనిని నివారించవచ్చు. ఐక్యరాజ్యసమితి సస్టేయినబుల్‌ డెవలప్‌మెంట్‌ గోల్స్‌లో ఆత్మహత్యల నివారణ కూడా ఒకటి. ఇందులో 2030 నాటికి ప్రపంచ ఆత్మహత్యల రేటును మూడిరట ఒక వంతు తగ్గించేందుకు కృషి చేయాలని సభ్య దేశాలను కోరారు. మానసిక ఆరోగ్య సంరక్షణ చట్టం 2017లో ఆత్మహత్యను నేరరహితం చేయడం , భారతదేశం మొట్టమొదటి మానసిక ఆరోగ్య టోల్‌ ఫ్రీ హెల్ప్‌లైన్‌ కిరణ్‌ను ప్రారంభించడం వంటివి భారత ప్రభుత్వం తీసుకున్న ముఖ్యమైన చర్యలు.అనేకమంది నిపుణులు ఆత్మహత్యల నివారణకు జాతీయ వ్యూహం తక్షణ అవసరాన్ని నొక్కిచెప్పారు. అది ప్రకఅతిలో బహుళ రంగాలకు సంబంధించినది.
అదృష్టవశాత్తూ, భారతదేశం తన మొదటి జాతీయ ఆత్మహత్య నిరోధక వ్యూహాన్ని నవంబర్‌ 2022లో విడుదల చేసింది. డాక్టర్‌ వికాస్‌ ఆర్య (ది యూనివర్శిటీ ఆఫ్‌ మెల్‌బోర్న్‌) రచించిన ఒక జర్నల్‌ కథనం ప్రకారం, ‘‘జాతీయ వ్యూహం వివిధ లక్ష్యాలను, కీలకమైన వాటాదారులు , లక్ష్యాలను నిర్దేశించే సమయ వ్యవధిని వివరిస్తుంది. ఆరోగ్య , సంక్షేమ మంత్రిత్వ శాఖ జాతీయ స్థాయిలో ప్రణాళికను ఆమోదించడంలో కీలకమైన సంస్థగా గుర్తించింది. అనేక ఇతర మంత్రిత్వ శాఖలు (ఉదా., విద్యా మంత్రిత్వ శాఖ, సామాజిక న్యాయం , సాధికారత మంత్రిత్వ శాఖ, వ్యవసాయ మంత్రిత్వ శాఖ) వాటాదారులు (ఉదా., రాష్ట్ర స్థానిక ప్రభుత్వాలు, ఎన్‌జిఒలు , కమ్యూనిటీ-స్థాయి ఆరోగ్య కార్యకర్తలు, విద్యావేత్తలు , మీడియా) ఈ వివిధ మంత్రిత్వ శాఖలు , వాటాదారులను అమలు చేయడానికి కలిసి వస్తాయని ఆశిస్తున్నారు. జాతీయ, రాష్ట్ర , స్థానిక స్థాయిలలో ఈ వ్యూహం 2030 నాటికి భారతదేశంలో ఆత్మహత్యల మరణాలను 10శాతం తగ్గించే లక్ష్యంతో ప్రపంచ ఆరోగ్య సంస్థ బహుళ రంగాల విధానంపై ఆధారపడిరది. ‘‘భారతదేశం మొదటి జాతీయ ఆత్మహత్య నిరోధక వ్యూహం ప్రజారోగ్యం , ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యూహాల ప్రాముఖ్యతను హైలైట్‌ చేస్తుంది. భారతదేశంలోని ఆరోగ్య సంరక్షణ వ్యవస్థలో వనరుల కొరత కారణంగా, ఆత్మహత్య నివారణకు ప్రజారోగ్య వ్యూహాలకు పరిమితితో సహా ప్రాధాన్యత ఇవ్వాలి. ప్రాణాంతక సాధనాలు (ఉదా., ప్రాణాంతకమైన పురుగుమందులపై నిషేధం), గేట్‌కీపర్‌ శిక్షణ , వివిధ విభిన్న సెట్టింగ్‌లలో అవగాహన కార్యక్రమాలు (ఉదా., పాఠశాలలు), వివిధ మీడియా ప్లాట్‌ఫారమ్‌లలో ఆత్మహత్యను బాధ్యతాయుతంగా నివేదించడం , ఆత్మహత్య నిఘా డేటా నాణ్యతను మెరుగుపరచడం’’
ప్రభుత్వ కార్యక్రమాలు
ఆత్మహత్య నేరం మానసిక ఆరోగ్య సంరక్షణ చట్టం 2017 భారతీయ శిక్షాస్మృతిలోని సెక్షన్‌ 309 చట్టాలను తిరస్కరించింది. ఆత్మహత్యాయత్నం నేరం కాదని పేర్కొంది. ఆత్మహత్యాయత్నానికి ప్రయత్నించే వ్యక్తి చాలా ఒత్తిడికి లోనవుతున్నాడని , శిక్షకు హామీ ఇవ్వలేదని నమ్ముతారు. ఇంకా, ఈ చట్టం ఆత్మహత్యకు ప్రయత్నించే వ్యక్తులకు ఉచిత ఆరోగ్య సంరక్షణ, పునరావాసం వంటి నిబంధనలను ప్రకటించింది.
సామాజిక న్యాయం, సాధికారత మంత్రిత్వ శాఖ సెప్టెంబర్ 2020లో మానసిక ఆరోగ్య మద్దతు అవసరమైన వ్యక్తులకు సహాయం చేయడానికి కిరణ్‌ (1800-599-0019) టోల్‌-ఫ్రీ 24/7 మానసిక ఆరోగ్య హెల్ప్‌లైన్‌ను ప్రారంభించింది. కోవిడ్‌-19 మహమ్మారి కారణంగా పెరుగుతున్న బాధలు , మానసిక సామాజిక దుర్బలత్వాల నేపథ్యంలో మానసిక సహాయాన్ని అందించడం అనేది డిపార్ట్‌మెంట్‌ ఆఫ్‌ ఎంపవర్‌మెంట్‌ ఆఫ్‌ పర్సన్స్‌ విత్‌ డిజేబిలిటీస్‌ ((DEPwD) చే అభివృద్ధి చేసిన హెల్ప్‌లైన్‌ యొక్క లక్ష్యం.
హెల్ప్‌లైన్‌ స్క్రీనింగ్‌, మానసిక ఆరోగ్య ప్రథమ చికిత్స, సంక్షోభ నిర్వహణ , ఇతర మానసిక ఆరోగ్య నిపుణులకు సిఫార్సులు వంటి సేవలను అందిస్తుంది. 600 మందికి పైగా క్లినికల్‌ సైకాలజిస్టులు , సైకియాట్రిస్ట్‌లు హెల్ప్‌లైన్‌లో పాల్గంటున్నారు. 13 భాషల్లో కాల్‌లు చేయవచ్చు: హిందీ, అస్సామీ, తమిళం, మరాఠీ, ఒడియా, తెలుగు, మలయాళం, గుజరాతీ, పంజాబీ, కన్నడ, బెంగాలీ, ఉర్దూ , ఇంగ్లీష్ణ్‌.
కోవిడ్‌ పాజిటివ్‌ ఆత్మహత్య బాధితుల కుటుంబ సభ్యులకు పరిహారం
సెప్టెంబరు 23, 2021న, కోవిడ్‌తో బాధపడుతున్న 30 రోజులలోపు ఆత్మహత్యతో మరణించిన వ్యక్తుల కుటుంబ సభ్యులకు ఆర్థిక సహాయం అందించడాన్ని పరిశీలిస్తున్నట్లు భారత కేంద్ర ప్రభుత్వం తెలిపింది. కోవిడ్‌-19 నుండి వచ్చిన బాధల కారణంగా ఆత్మహత్య మరణాలను చేర్చాలని సుప్రీం కోర్టుసలహా తర్వాత ఇది జరిగింది.
ఆత్మహత్యల నివారణ విధానం
మధ్యప్రదేశ్‌ ప్రభుత్వం ఆత్మహత్యకు వ్యతిరేకంగా ‘సే యెస్‌ టు లైఫ్‌’ అనే ప్రచారాన్ని నిర్వహిస్తున్న ప్రముఖ మానసిక వైద్యుడు డాక్టర్‌ సత్యకాంత్‌ త్రివేది ఇచ్చిన సూచన లేఖను తీవ్రంగా పరిగణించడం ద్వారా భారతదేశపు మొట్టమొదటి ఆత్మహత్య నిరోధక విధానాన్ని రూపొందించే పనిని ప్రారంభించింది.
రాష్ట్రంలో ప్రస్తుతం ఉన్న ఆత్మహత్య-నివారణ మౌలిక సదుపాయాలపై, వైద్య విద్య మంత్రి విశ్వాస్‌ సారంగ్‌ మాట్లాడుతూ, తాజా చొరవ రాష్ట్రానికి ప్రత్యేకంగా ఉద్దేశించబడలేదు. అయితే ప్రభుత్వం సమస్యను సార్వత్రికమైనదిగా చూస్తుంది. వ్యూహం ప్రతిచోటా ఉదంతాలను తగ్గించడానికి చర్యలను సూచిస్తుంది.
‘‘సమాజంలో ఆత్మహత్య అనేది నిస్సందేహంగా ఒక పెద్ద సమస్య , దానిలోని ప్రతి విభాగం దాని ద్వారా ప్రభావితమవుతుంది. మేము తరచుగా ఆత్మహత్యలను చూస్తున్నాం. ఇది ఖచ్చితంగా మానసిక ఆరోగ్యంతో ముడిపడి ఉంటుంది. దీనిని తనిఖీ చేసి, దీనికి పరిష్కారం కనుగొనండి.
కామెంట్‌లు లేవు:
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి